Архив иши ва иш юритиш соҳасига оид норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни тасдиқлаш тўғрисида
Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Давлат ҳуқуқий сиёсатини амалга оширишда адлия органлари ва муассасалари фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида» 2020 йил 15 майдаги ПФ-5997-сон Фармони ижросини таъминлаш, шунингдек, архив иши ва иш юритиш соҳасидаги фаолиятни янада такомиллаштириш мақсадида Вазирлар Маҳкамаси қарор қилади:
1. Қуйидагилар:
давлат архивлари ўқув залларида архив ҳужжатларидан фойдаланиш тартибини, фойдаланувчининг ҳуқуқ ва мажбуриятларини, шунингдек, давлат архивлари ўқув залларида архив ҳужжатларини тақдим этиш тартибини назарда тутувчи Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартиби тўғрисидаги низом 1-иловага мувофиқ;
хориждан келиб тушган архив ҳужжатлари бўйича сўровлар ижросини таъминлашнинг умумий қоидаларини, архив ҳужжатлари бўйича сўровларни қабул қилиш тартибини ҳамда архив ҳужжатлари бўйича сўровларни ижро этиш тартибини назарда тутувчи Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш юзасидан хориждан келиб тушган архив ҳужжатлари бўйича сўровлар ижросини таъминлаш тартиби тўғрисидаги низом 2-иловага мувофиқ тасдиқлансин.
2. Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 5 апрелдаги 101-сон қарори (Ўзбекистон Республикаси ҚҲТ, 2012 й., 15-сон, 168-модда) билан тасдиқланган Архив ҳужжатларини жамлаш, давлат ҳисобига олиш, сақлаш ва улардан фойдаланиш тартиби тўғрисидаги низомда:
а) 136-банднинг бешинчи хатбошисидаги «Ўзархив» агентлиги белгилаган ва белгиланган тартибда тасдиқланган тартибда» сўзлари «Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланган тартибда» сўзлари билан алмаштирилсин;
«Архивнинг ўқув залида фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартиби, уларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартиби тўғрисидаги низом билан белгиланади. Архив фойдаланувчиларни ушбу Низом билан таништириши шарт. Фойдаланувчиларга хизмат кўрсатиш имкониятларидан келиб чиққан ҳолда, архив уларга хизмат кўрсатиш вақти ва навбатини белгилаши мумкин».
3. Ўзбекистон Республикаси «Ўзархив» агентлиги манфаатдор вазирлик ва идоралар билан биргаликда ўзлари қабул қилган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни бир ой муддатда ушбу қарорга мувофиқлаштирсин.
4. Ушбу қарорнинг бажарилишини назорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг маслаҳатчиси — IТ-технологиялар, телекоммуникациялар ва инновацион фаолиятни ривожлантириш масалалари департаменти бошлиғи О.М. Умаров зиммасига юклансин.
Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири А. АРИПОВ
Тошкент ш.,
2020 йил 10 ноябрь,
706-сон
Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 10 ноябрдаги 706-сон қарорига
1-ИЛОВА
Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартиби тўғрисида
НИЗОМ
1-боб. Умумий қоидалар
1. Мазкур Низом Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари (кейинги ўринларда — архив) ўқув залларида (кинозал, фоно ҳужжат эшитиш хоналари ва бошқаларда) фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартибини белгилайди.
2. Ушбу Низомда қуйидаги асосий тушунчалар қўлланилади:
архив ҳужжатларидан фойдаланиш — архив ҳужжатларини хизмат, ишлаб чиқариш, илмий, маданий, маърифий, таълим мақсадида ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа мақсадларда архивлар томонидан фойдаланувчиларга тақдим этиш;
илмий-маълумотнома аппарати — архив ҳужжатларининг таркиби ва мазмуни тўғрисида ягона илмий-услубий асосда тузилган, бир-бири билан боғлиқ, ўзаро тўлдирувчи архив маълумотномалари мажмуи (архивнинг илмий-маълумотнома тизими);
фойдаланувчи — архив ҳужжатларидан зарур маълумотларни олиш ва улардан фойдаланиш учун архивга мурожаат этувчи юридик ёки жисмоний шахс.
3. Архив ходимларининг фойдаланувчига хизмат кўрсатиш тартиби Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 5 апрелдаги 101-сон қарори билан тасдиқланган Архив ҳужжатларини жамлаш, давлат ҳисобига олиш, сақлаш ва улардан фойдаланиш тартиби тўғрисидаги низом ва Ўзбекистон Республикаси «Ўзархив» агентлиги томонидан тасдиқланган бошқа ҳужжатлар билан белгиланади.
4. Барча фойдаланувчилар архив ҳужжатларини кириб кўришда тенг ҳуқуққа эга.
5. Ўқув залларига кириш ва архив ҳужжатларидан фойдаланиш ушбу Низомга иловага мувофиқ схема бўйича бепул амалга оширилади.
6. Ўқув залларининг иш тартиби архив раҳбарияти томонидан белгиланади.
2-боб. Давлат архивлари ўқув залларида архив ҳужжатларидан фойдаланиш тартиби
7. Фойдаланувчи давлат архивларининг ўқув залларида архив ҳужжатларидан фойдаланиш учун тегишли ташкилотларнинг режага мувофиқ хизмат, ишлаб чиқариш, илмий, маданий, маърифий, таълим ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа ишларни ёки хизмат вазифаларини бажараётганлиги тўғрисида расмий хат тақдим этади.
8. Шахсий ташаббус билан мустақил тадқиқот олиб бораётган фойдаланувчи ўқув залларида архив ҳужжатларидан ариза орқали фойдаланади.
9. Фойдаланувчининг хатларида ёки аризасида уларнинг исми, фамилияси, отасининг исми, лавозими, маълумоти, илмий даражаси, унвони, хизмат, ишлаб чиқариш, илмий, маданий, маърифий, таълим ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа ишларни олиб бораётганлиги кўрсатилиши шарт.
10. Фойдаланувчига ўқув залларида ишлаш учун рухсатнома архив раҳбарияти томонидан ариза ёки расмий хат келиб тушган кундан уч иш куни ичида бир йил муддатга фойдаланиш учун берилади. Заруриятга кўра рухсатнома муддати фойдаланувчининг сўровига асосан қўшимча бир йилгача узайтирилиши мумкин.
Фойдаланувчи тадқиқот мавзуси ўзгарганда ташкилот номидан янги хат ёки мустақил тадқиқот олиб бораётган шахс янги ариза тақдим этади.
11. Суд томонидан муомала лаёқати чекланган ёки муомалага лаёқатсиз деб топилган шахсларга архив ҳужжатларидан фойдаланишга рухсат берилмайди.
Суд томонидан муомала лаёқати чекланган ёки муомалага лаёқатсиз деб топилган шахслар давлат архивлари томонидан идоралараро электрон тизимлар орқали аниқланади.
Вояга етмаганлар ўқув залларига ота-оналари ёки тартибга риоя этишга масъул бошқа қонуний вакиллари билан киритилади.
12. Барча фойдаланувчилар ушбу Низом талаблари билан таништирилади ва Ўзбекистон Республикаси «Ўзархив» агентилиги томонидан тасдиқланган шаклдаги архив сўровномасини тўлдирадилар.
13. Чет эл фуқароси бўлган фойдаланувчилар давлат архивлари ўқув залларида архив ҳужжатларидан, агар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномаларида бошқача тартиб назарда тутилмаган бўлса, Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг ёзма розилиги билан фойдаланади.
14. Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг ёзма розилиги Ўзбекистондаги хорижий давлат элчихонаси, бошқа ваколатли органлар ёки фойдаланувчини расмий қабул қилувчи ташкилот орқали расмийлаштирилади. Унда фойдаланувчи доимий яшайдиган давлат номи, фойдаланувчининг фамилияси, исми, отасининг исми, маълумоти, илмий даражаси, хизмат, ишлаб чиқариш, илмий, маданий, маърифий, таълим ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа ишларни олиб бораётганлиги ва қайси архивларда ишлаши кўрсатилиши шарт.
15. Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг хорижий фойдаланувчига давлат архиви ҳужжатлари билан аниқ мақсадлар бўйича ишлаш учун ёзма розилиги олингандан сўнг хорижий давлатларнинг элчихонаси ёки бошқа ваколатли орган ёхуд фойдаланувчини расмий қабул қилувчи ташкилот тегишли давлат архивига расмий хат тақдим этади.
16. Расмий хатда Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг хорижий фойдаланувчига Ўзбекистон Республикасининг тегишли давлат архивларида ишлаш учун розилиги кўрсатилиши керак, унда ҳужжат рақами ва санаси, шунингдек, фойдаланувчининг фамилияси, исми, отасининг исми, лавозими, маълумоти, илмий даражаси, унвони, иш жойи ёки ўқиш жойи, хизмат, ишлаб чиқариш, илмий, маданий, маърифий, таълим ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа ишларни олиб бораётганлиги, изланиш олиб бориш назарда тутилган архивлар номи ва ҳужжатлар кўрсатилади.
Давлат архивлари мазкур хат асосида қайта сўровсиз тегишли хорижий фойдаланувчига (тадқиқот мавзуси ўзгармаса) архив ўқув залидан фойдаланишга рухсат беради.
17. Фойдаланувчига архивдаги мавжуд илмий-маълумот аппарати (йўл кўрсаткич, рўйхатлар, каталоглар), шу жумладан кино, фото ва фоно ҳужжатлар нусхалари, микронусхалар, электрон ҳужжатлар билан ишлаш учун техник жиҳозлар тақдим этилади.
3-боб. Фойдаланувчининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари
18. Давлат архивларнинг ўқув залларида ишлаётган фойдаланувчи қуйидаги ҳуқуқларга эга:
ўқув залларининг иш тартиби, архив томонидан кўрсатиладиган хизматлар ва уларни кўрсатиш шартлари тўғрисида маълумотлар олиш;
изланиш мақсади бўйича мавжуд ҳужжатларнинг таркиби ва мазмуни, архив маълумотлари тўғрисида архив мутахассисларидан маслаҳатлар олиш;
изланиш мақсади бўйича ҳужжатларни бериш ва нусха кўчиришга чекловлар, шунингдек, уларнинг амал қилиш муддатлари тўғрисида оғзаки ёки ёзма ахборот олиш;
босма нашрлар сақловхоналарининг босма нашрларидан (илмий-маълумотнома кутубхоналари, маълумотнома ва ахборот фондлари) фойдаланиш;
архив раҳбариятининг ёзма рухсати билан бошқа фойдаланувчиларнинг ишлашига халақит бермаган ҳолда шахсий техник воситаларидан (ноутбук, нетбук, диктофон ва бошқалардан) фойдаланиш ёки архив техник воситаларини ижарага олиш;
изланиш мақсадига тегишли ишланмалар ва матнли ҳужжатларни архив рухсатномасига асосан олиб кириш ва олиб чиқиш.
19. Фойдаланувчи қуйидагиларга мажбур:
давлат архивлари ўқув залларининг иш тартибига риоя этиш, тозалик ва тинчликни сақлаш;
ўқув залига ҳар бир ташрифида қайд этиш журналида рўйхатдан ўтиш;
кўриб чиқилган йиғмажилдлардан фойдаланиш варақаларини тўлдириш, унда фойдаланиш санаси, исми, фамилияси, отасининг исми, фойдаланиш шаклини (нусха олиш, кўчирма олиш, кўриб чиқиш ва бошқалар) акс эттириш;
ўқув залига ҳар бир ташриф якунида унга тақдим этилган рўйхатлар, йиғмажилдлар (сақлов бирликлари), архив ҳужжатлари, босма нашрларни ўқув зали ходимига топшириш;
микронусхалар, махсус ахборот ташувчилардаги ҳужжатлар билан ишлашда техник талабларга риоя қилиш;
қўриқлаш хизмати талабларига риоя этиш, фавқулодда вазиятларда (ёнғин, авария ва бошқа хавфлар юзага келганда) ва бошқа зарур ҳолларда шахсий буюмларни архив ходимларига кўрсатиш;
архив ҳужжатларига етказилган шикастлар ёки архив ҳужжатларидаги етишмовчиликлар аниқланганлиги тўғрисида тезкор равишда архив ва идоравий архив ходимларига хабар бериш;
архив ҳужжатларидан олинган маълумотларни бузиб кўрсатиш ёки сохталаштиришга йўл қўймаслик.
20. Фойдаланувчининг қўлёзма маълумотлари рухсатномасиз олиб чиқилади.
21. Архив раҳбарияти рухсати билан фойдаланувчига таржимонлар ёки ёрдамчилар ҳамроҳ бўлишига йўл қўйилади. Ҳамроҳ бўлувчи шахслар ўқув залларида ишлаш учун умумий шартларга кўра расмийлаштирилади.
22. Давлат архивларининг ўқув заллари қоидаларини бузган фойдаланувчи архивнинг ўқув залида ишлаш ҳуқуқидан маҳрум бўлиши мумкин. Бу ҳақида қарор архив раҳбарияти томонидан қабул қилинади.
23. Архив ҳужжатларига зиён етказиш ва ўғирлаш, шунингдек, архивга моддий зарар етказган фойдаланувчи қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда жавобгар бўлади.
25. Архив ҳужжатлари, босма нашрлар ва архив маълумотномалари фойдаланувчига тақдим этилган материалларнинг ҳар бирига буюртма шаклида келиб тушган ҳолда берилади. Буюртма қилинган материалларни қабул қилишда фойдаланувчи буюртма шаклига имзо қўяди.
26. Бир вақтнинг ўзида фойдаланувчига 5 тагача рўйхат, 15 тагача йиғмажилд/архив ҳужжати (15 тагача микронусха бюкси), хизмат сафаридаги фойдаланувчилар учун 8 тагача рўйхат ва 20 тагача йиғмажилд ёки 15 — 20 сақлов бирлигида узоғи билан 3 соат вақт мобайнида эшитиладиган кино-фото-фоноҳужжатлар берилади.
27. Буюртма қилинган йиғмажилдлар ва архив ҳужжатлари икки иш кунигача муддатда тақдим этилади.
28. Ўқув залида сақланаётган илмий-маълумот аппарати (йўл кўрсаткич, рўйхатлар, каталоглар) ва бошқа босма нашрлар фойдаланувчига буюртма куни тақдим этилади.
29. Фойдаланувчига рўйхатлар беш кун муддатга берилади. Ягона нусхада бўлган, марказлашган ҳолда сақланаётган йиғмажилдлар (ҳужжатлар) рўйхатлар қоидага кўра, бир кундан кўп бўлмаган муддатга, архив раҳбари ёки унинг ўринбосарининг рухсати билан берилади ва архив ҳужжатларининг аслини беришдаги каби тартибда расмийлаштирилади.
30. Ўқув залида фойдаланувчига йиғмажилдлар ва микронусхалар бир ой муддатга берилади.
Алоҳида қимматли ҳужжатлар (агар уларнинг фойдаланиш нусхалари бўлмаса) фойдаланувчига икки ҳафтадан кўп бўлмаган муддатга, ноёб ҳужжатлар эса 5 кунга берилади.
31. Фойдаланувчининг сўровига кўра ўқув залларида архив ҳужжатларини сақлаш ва улардан фойдаланиш муддати ўқув зали ходими томонидан, алоҳида қимматли ҳамда ноёб ҳужжатлар учун эса — архив раҳбарияти томонидан узайтирилиши мумкин.
32. Фойдаланиш фонди мавжуд бўлган қоғоз кўринишидаги асл ҳужжатлар ўқув залларига тақдим этилмайди.
Асл ҳужжатлар архив раҳбарияти рухсати билан махсус шароитларда (ташқи хусусиятни ўрганиш мақсадида, техник ускуналар етишмовчилиги, нусхалар сифатсизлиги ва бошқалар) берилишига йўл қўйилади, кино-фото-фоно ҳужжатлар фойдаланувчига нусха кўринишида тақдим этилади.
33. Архив ҳужжатларининг сақланишини ва хавфсизлигини таъминлаш мақсадида қуйидагилар тақиқланади:
ўқув хоналарига портфеллар, спорт ва хўжалик сумкалари, соябон, қўл телефонлари ва маълумот ташиш воситалари билан кириши;
озиқ-овқат, тамаки маҳсулотлари ва ичимликлар истеъмол қилиш;
ўқув хоналаридан архив ҳужжатларини олиб чиқиб кетиш, уларни бошқа шахсларга бериш, йиғмажилддаги варақларни бошқаларига қўшиб юбориш;
34. Фойдаланувчи томонидан рўйхатлар ва йиғмажилдлар (сақлов бирликлари), архив ҳужжатларининг ҳолати ва сақланиши ўқув зали ходими иштирокида текшириб қабул қилиб олинади.
қонун ҳужжатларига мувофиқ ёки фонд ташкил этувчи томонидан ҳужжатлар доимий сақлов учун топширилаётганда, ҳужжатлардан фойдаланиш бўйича чеклов ўрнатилганда;
тезкор хизмат топшириқларини бажариш зарурати (маълумотнома ишлари, фондларни мавзули ишлаб чиқиш, қайта тиклаш (реставрация) ахборот материалларини тайёрлаш, илмий-техник ишлов бериш ва бошқалар) юзага келганда;
архив ҳужжатлари бошқа ташкилотларга вақтинча фойдаланиш учун тақдим этилганда;
архив ҳужжатлари бошқа фойдаланувчига тақдим этилганда;
буюртма қилинган йиғмажилд ёки архив ҳужжатлари кўргазмада намойиш этилганда.
37. Ушбу Низом талаблари бузилишида айбдор бўлган шахслар қонун ҳужжатларига мувофиқ жавоб берадилар.
38. Ушбу Низомни амалга оширишда юзага келадиган низолар қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ҳал қилинади.
Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартиби тўғрисидаги низомга
ИЛОВА
Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш
СХЕМАСИ
Босқичлар
Субъектлар
Тадбирлар
Бажариш муддатлари
1-босқич
Фойдаланувчи:
1. Шахсий ташаббус билан мустақил тадқиқот олиб бораётган шахс.
2. Тегишли ташкилотларнинг режага мувофиқ хизмат, ишлаб чиқариш, илмий, маданий, маърифий, таълим ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа ишларни ёки хизмат вазифаларини бажараётган шахс.
3. Чет эл фуқароси бўлган фойдаланувчи.
1. Ўқув залларида архив ҳужжатларидан фойдаланиш бўйичаариза тақдим этади.
2. Ташкилотларнинг режасига мувофиқ расмий хат тақдим этади.
3. Чет эл фуқароси бўлган фойдаланувчилар бўйича Хорижий давлатларнинг элчихонаси ёки бошқа ваколатли орган ёхуд хорижий фойдаланувчини расмий қабул қилувчи ташкилот Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг ёзма розилигини илова қилган ҳолда расмий хат тақдим этади.
Хоҳишига кўра ташкилот режасига мувофиқ
2-босқич
Давлат архивлари
1. Расмий хат ёки ариза архив раҳбарига киритилади ва кўриб чиқилади.
2. Фойдаланувчига ўқув залларида ишлаш учун бир йил муддатга рухсатнома тақдим этади.
1. Мурожаат этилган куннинг ўзида
2. Уч иш куни ичида
3-босқич
Фойдаланувчи
1. Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартиби тўғрисида низом талаблари билан таништирилади.
Ўзбекистон Республикаси «Ўзархив» агентилиги томонидан тасдиқланган шаклдаги архив сўровномасини тўлдиради.
2. Архив ҳужжатлари, микронусхалар, босма нашрларга буюртма беради.
1. Давлат архивлари ўқув залларига биринчи маротаба ташриф буюрган кунда
2. Заруриятга кўра
4-босқич
Давлат архивлари
Архив ҳужжатлари, микронусхалар, босма нашрлар фойдаланувчиларга буюртмалар асосида тақдим этилади.
икки иш кунигача муддатда
5-босқич
Фойдаланувчи
Тадқиқот мавзуси ўзгарганда ёки рухсатнома муддати тугаганида янги ариза тақдим этади.
Заруриятга кўра
Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 10 ноябрдаги 706-сон қарорига
2-ИЛОВА
Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш юзасидан хориждан келиб тушган архив ҳужжатлари бўйича сўровлар ижросини таъминлаш тартиби тўғрисида
НИЗОМ
1-боб. Умумий қоидалар
1. Мазкур Низом Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш юзасидан хориждан келиб тушган архив ҳужжатлари бўйича сўровлар ижросини таъминлаш тартибини белгилайди.
2. Ушбу Низомда қуйидаги асосий тушунчалар қўлланилади:
архив — архив ҳужжатларини жамлаш, ҳисобга олиш, сақлаш ва улардан фойдаланишни амалга оширадиган муассаса;
архив ҳужжатлари — фуқаролар, жамият ва давлат учун аҳамиятли бўлганлиги туфайли сақланиши лозим бўлган матнли, қўлёзма ва машинада ўқиладиган ҳужжатлар, овозли ёзувлар, видеоёзувлар, киноленталар, фотосуратлар, фотография плёнкалари, чизмалар, схемалар, хариталар, шунингдек, бошқа турли моддий жисмлардаги ёзувлар;
идоравий архив — юридик шахснинг архив ҳужжатларини жамлаш, ҳисобга олиш, сақлаш ва улардан фойдаланишни амалга оширувчи таркибий бўлинмаси;
3. Ўзбекистон Республикаси «Ўзархив» агентлиги (кейинги ўринларда — Агентлик) тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, шунингдек, вазирликлар, идоралар ва бошқа ташкилотлар Ўзбекистон Республикасидан ташқарида доимий ва вақтинча яшайдиган Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг, чет эл фуқаролари ҳамда фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш юзасидан архив ҳужжатлари бўйича сўровлар ижросини ушбу Низомга иловага мувофиқ схема бўйича таъминлайди.
4. Архив ҳужжатлари бўйича сўровлар юзасидан архив маълумотномалари ва жавоб хатлари шакллари Агентлик томонидан тасдиқланади.
2-боб. Сўровларни қабул қилиш тартиби
5. Агентлик тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, шунингдек, вазирликлар, идоралар ва бошқа ташкилотларга хорижий давлатлардан, шу жумладан Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги (кейинги ўринларда — МДҲ) мамлакатларидан сўровлар қуйидаги тартибда келиб тушади:
а) Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги орқали:
Ўзбекистон Республикасининг хориждаги консуллик муассасаларининг белгиланган намунадаги сўровлари;
хорижий давлатларнинг дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасалари вербаль ноталари кўринишида;
б) МДҲ мамлакатлари пенсия фондлари, Қизил Хоч ва Қизил Ярим ой жамиятлари Бош котибларининг (қароргоҳлари, Ижро аппаратларининг) сўровлари;
в) тўғридан-тўғри чет элда истиқомат қилувчи фуқаролар, Америка Қўшма Штатлари, Исроил, Германия ва бошқа Иккинчи жаҳон уруши даврида жабрланганларга компенсация тўлаш масаласи билан шуғулланадиган давлатлар нотариал идоралари ҳамда хорижий нодавлат ва ноҳукумат ташкилотлари сўровлари.
Сўровлар Агентлик ва унинг тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, шунингдек, вазирлик ва идораларга интерактив хизматлар ёки уларнинг расмий электрон почта манзиллари орқали ҳам юборилиши мумкин.
6. Агентлик тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, шунингдек, вазирликлар, идоралар ва бошқа ташкилотлар фақат Ўзбекистон Республикаси ҳудудида рўй берган воқеа-ҳодисалар, ҳолатлар тўғрисидаги сўровларни бажарадилар.
Сўровда хорижий мамлакатларда содир бўлган ҳолат мавжуд бўлса, сўров ҳужжатлар сақланаётган жойга тегишлилиги бўйича юбориш учун мурожаатчига ёки Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигига қайтарилади.
7. Агентлик тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, шунингдек, вазирликлар, идоралар ва бошқа ташкилотлар фуқароларнинг Ўзбекистон ҳудудидаги меҳнат фаолияти, иш ҳақи, ишлаб чиқаришдаги бахтсиз ҳодисалар, даволанишда бўлганлиги (госпиталдан ташқари), пенсия олганлиги, маълумоти, илмий даражалар ва унвонлар берилганлиги, давлат мукофотлари, орден ва медаллар билан тақдирланганлиги, жамоат ташкилотлари ишларида қатнашганлиги, эвакуация қилинганлиги, мулкий ва фуқаровий ҳуқуқлари ҳамда қонуний манфаатларини таъминлашга тегишли бошқа ҳужжатлар тўғрисидаги сўровларини бажарадилар.
фуқаролик ҳолати далолатномалари бўйича рўйхатдан ўтказиш тўғрисидаги гувоҳномалар — Фуқаролик ҳолати далолатномалари ёзувлари (кейинги ўринларда — ФҲДЁ) органлари томонидан уларнинг бажарилишини ташкил этувчи Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Давлат хизматлари агентлигига;
фуқаролар қидируви (Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги ваколатига кирадиган қидирув ҳолатлари бундан мустасно), собиқ ССР Иттифоқи ҳудудида эвакуация қилинганлик, Иккинчи жаҳон уруши даврида асирликда ҳамда гетто ва концлагерларда бўлганлик, шунингдек, собиқ ССР Иттифоқи ҳудудида ва хорижий давлатларда қабрларни сақланганлиги тўғрисидаги ҳужжатларни тақдим этишда амалий ёрдам бериш бўйича — Ўзбекистон Қизил ярим ой жамиятининг Қидирув хизматига;
Ўзбекистон Республикаси таълим муассасаларида таҳсил олган чет эл фуқаролари учун белгиланган намунадаги маълумот тўғрисидаги асл ҳужжатларни талаб қилиб олиш бўйича — Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Халқ таълими вазирлиги, шунингдек, тизимига таълим муассасалари бўлган вазирлик ва идоралар ҳамда бошқа ташкилотларга;
1941 — 1945 йиллардаги ва Афғонистондаги уруш даврида Ўзбекистон ҳудудидаги госпиталларда даволанишда бўлганлик тўғрисида — Россия Федерацияси Мудофаа вазирлигининг Ҳарбий-тиббиёт музейига;
1992 йилга қадар хорижий мамлакатларда (Германия, Афғонистон ва бошқалар) армиядаги хизмат қилганлиги тўғрисида — Россия Федерацияси Мудофаа вазирлигининг Марказий архивига юборилади.
Мазкур масалалар бўйича давлат архивларига келиб тушган сўровлар беш кундан кечиктирмай тааллуқлилиги бўйича тегишли органларга, бошқа ташкилотларга юборилиб, бу ҳақда мурожаат этувчига ёзма ёки электрон шаклда хабар қилинади. Бунда, келиб тушган электрон мурожаат бўйича жавоб хати мурожаат этувчига электрон шаклда юборилади.
Сўровларни кўриб чиқиш учун асоссиз равишда бошқа давлат органларига ва ташкилотларга юбориш тақиқланади.
3-боб. Сўровларни ижро этиш тартиби
9. Агентлик тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, вазирликлар, давлат қўмиталари, идоралар ва бошқа ташкилотлар эса ўз идоравий архивларида сақланаётган ҳужжатлар асосида сўровларнинг ижросини ташкил қилади.
Фуқароларнинг Ўзбекистон ҳудудидаги меҳнат фаолияти, иш ҳақи, ишлаб чиқаришдаги бахтсиз ҳодисалар, даволанишда бўлганлик (госпиталдан ташқари), пенсия олганлик, маълумоти, илмий даражалар ва унвонлар берилганлик, давлат мукофотлари, орден ва медаллар билан тақдирланганлик, жамоат ташкилотлари ишларида қатнашганлик, эвакуация қилинганлиги, мулкий ва фуқаровий ҳуқуқлари ҳамда қонуний манфаатларини таъминлашга тегишли бошқа ҳужжатлар тўғрисидаги сўровлар Агентлик тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, вазирликлар, давлат қўмиталари, идоралар ва бошқа ташкилотлар томонидан рўйхатга олинган вақтдан бошлаб 30 кундан ошмаган муддатда бажарилади.
Ижтимоий-ҳуқуқий мазмундаги сўровлар бепул амалга оширилади.
Мавзули сўров бўйича тақдим этилган архив маълумотномаси учун архивлар ва идоравий архивлар томонидан кўрсатиладиган пуллик хизматларнинг нархномасига асосан йиғим ундирилади.
Сўровлар ижро учун:
махсус манзилгоҳлар ва бошқа жойларга мажбурий кўчирилиш, сургун қилиниш, судланганларнинг тақдири ҳамда озодликдан маҳрум этиш жойларида бўлганлик тўғрисида — Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг Тезкор-маълумотлар бошқармасига;
Ўзбекистон Совет Социалистик Республикаси Давлат хавфсизлик қўмитаси, Ўзбекистон Республикаси Миллий хавфсизлик хизмати, Ўзбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизмати, Ўзбекистон Совет Социалистик Республикаси Ички ишлар Халқ комиссарлиги, Ички ишлар вазирлиги ва Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги органларида хизмат қилганлик, шунингдек, қатағон қурбонларининг реабилитацияси бўйича — Ўзбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизматининг идоравий архивига ва Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг Тезкор маълумотлар бошқармасига;
Ўзбекистон ҳудудида ҳарбий хизматни ўтаганлик, ҳарбийлашган муассасалар ва ташкилотларда ишлаганлик, ҳарбий таълим муассасаларида ўқиганлик тўғрисида — Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлигининг Марказий архивига юборилади.
10. Агентлик тизимидаги архивлар ёки нодавлат архивларга бевосита мурожаат этган, МДҲ мамлакатларида истиқомат қилувчи фуқароларнинг сўровлари белгиланган тартибда ижро этилади ва архив маълумотномалари, жавоб хатлари архивлар томонидан собиқ ССР Иттифоқи давлат архивларига нисбатан ворислик тўғрисидаги битим асосида муаллифга мустақил равишда юборилади.
МДҲ мамлакатларидан бошқа хорижий давлатларда истиқомат қилувчи фуқароларнинг давлат архивларига тўғридан-тўғри келиб тушган ҳар қандай сўровлари юзасидан тайёрланган архив маълумотномалари ва жавоб хатлари Агентлик орқали мурожаатчиларга юборилади.
МДҲ мамлакатларидан бошқа хорижий давлатларда истиқомат қилувчи фуқароларнинг нодавлат архивларга тўғридан-тўғри келиб тушган ҳар қандай сўровлари юзасидан тайёрланган архив маълумотномалари ва жавоб хатлари ушбу архивлар томонидан мурожаатчига мустақил равишда ёки Агентлик орқали юборилиши мумкин.
Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги ва Ўзбекистон Республикасининг хориждаги консуллик муассасалари томонидан Агентликка юборилган фуқароларнинг сўровлари давлат архивлари томонидан ижро этилади ва жавоблар, жумладан архив маълумотномалари Агентлик томонидан Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигига юборилади.
Сўровлар, архив маълумотлари ва бошқа ҳужжатлар билан алмашиш жараёни Агентлик ва бошқа ташкилотлар ўртасида идоралараро электрон ҳужжат алмашиш тизимлари орқали амалга оширилиши мумкин. Мазкур тизимлар орқали юборилаётган архив маълумотномалари, жавоб хатлари масъул шахслар томонидан электрон рақамли имзо орқали QR-код кўринишида имзоланади ва ушбу ҳужжат ҳақиқий ҳисобланади.
Сўровларга жавоб хатлари ва архив маълумотномаларини тайёрлашда давлат архивлари ва нодавлат архивлардаги барча архив ҳужжатлари синчковлик билан ўрганилади, зарур ҳолларда эса идоравий архивлар ҳам жалб этилади.
11. Фуқароларнинг бошқа давлатлар архивларида сақланаётган ҳужжатларга оид сўровлари юзасидан тайёрланган жавоб хатлари мурожаатчиларга ушбу Низомнинг 10-бандига мувофиқ юборилади.
Хорижий давлатларда истиқомат қиладиган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларга уларнинг сўровлари ижроси юзасидан фуқаролик ҳолати далолатномаларини рўйхатдан ўтказиш тўғрисида ФҲДЁ органлари томонидан бериладиган гербли гувоҳномалар ва белгиланган халқаро намунадаги таълим тўғрисидаги ҳужжатлардан ташқари асл ҳужжатлар юборилмайди.
Асл ҳужжатлар ўрнига ушбу ҳужжатлар асосида тайёрланган архив маълумотномалари ва зарур ҳолларда эса сўралаётган ҳужжатларнинг белгиланган тартибда тасдиқланган нусхалари юборилади.
12. Агентликнинг келиб тушган сўров ижроси юзасидан тайёрлаган жавобига асос бўлган Агентлик тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, шунингдек, вазирликлар, идоралар ва бошқа ташкилотлардан олинган архив маълумотномалари ва бошқа ҳужжатлар МДҲ мамлакатларидан бошқа хорижий мамлакатларга бериб юборилмайди, маълумотлар мавжуд эмаслиги тўғрисидаги жавоб хатлари бундан мустасно.
Улар Ўзбекистон Миллий архиви томонидан хорижий мамлакатлар учун тегишли намунадаги архив маълумотномаси шаклида қайта расмийлаштирилади ва Агентликнинг расмий хати билан илова шаклида юборилади.
13. Агентлик томонидан қайта расмийлаштиришда архив маълумотномасига фақат давлат архивлари, нодавлат ва идоравий архивлар ҳужжатлари асосида тасдиқланган маълумотлар киритилади.
Архив маълумотномалари аниқ ва лўнда тузилади. Сўралаётган маълумотни тасдиқлаш учун зарур бўлган архив ҳужжатларининг мавжуд эмаслиги, ҳужжатларнинг сақланиш даражаси тўғрисидаги маълумотлар архив маълумотномасига киритилмайди, бундай маълумотлар зарур ҳолларда кузатув хатида акс эттирилади.
Архив маълумотномасида шахснинг маълумотлари, уни ишга тайинлаш ва ишдан бўшатиш бўйича буйруқнинг рақамлари кўрсатилмайди.
14. Сўровда, вербаль нотада, хатда берилган фамилия, исм, отасининг исми архив ҳужжатларидаги маълумотларга мос келмаса ёки уларда исми, отасининг исми кўрсатилмаган, улардан бири кўрсатилган бўлса, исми, отасининг исмининг ёйилмасини бериш имкони бўлмаса, маълумотнома белгиланган шаклда расмийлаштирилади ва матнда «ҳужжатда шундай», «ҳужжатда кўрсатилмаган» изоҳи кўрсатилади.
15. Архив маълумотномаларини расмийлаштиришда фойдаланилган ҳужжатларнинг архив шифрлари, яъни фонд рўйхати, йиғмажилд рақами кўрсатилмайди, улар фақат иш юритувда қоладиган маълумотнома нусхасида акс эттирилади.
16. Архив маълумотномаси юқори сифатли А4 форматдаги қоғоз варағида расмийлаштирилади.
Зарур ҳолларда, варақнинг орқа бети ёки ёйилган варақдан фойдаланиш мумкин. Маълумотнома бир неча варақларда тузилган бўлса, улар тикилади ва тикилган жойи муҳрланади.
Архив маълумотномаларига ўчиришлар ва тузатишлар киритишга йўл қўйилмайди.
Архив маълумотномаси Ўзбекистон Миллий архиви директори томонидан имзоланади ва архив муҳри қўйилиб, маълумотномани қайд рақами ва санаси кўрсатилади.
17. Архив маълумотномасини расмийлаштириш ёки сўралган маълумотларни олиш учун зарур бўлган ҳужжатлар давлат архивлари, нодавлат ва идоравий архивларда бўлмаса, архив махсус бланкасида белгиланган шаклда маълумотлар мавжуд эмаслиги тўғрисидаги жавоб хати расмийлаштирилади.
Агентлик ва Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигига юбориладиган хатларда маълумотлар мавжуд эмаслиги тўғрисидаги жавобнинг сабаблари кўрсатилади. Мазкур хатда ҳужжатлар, маълумотлар мавжуд эмаслиги ва тўлиқ бўлмаганлиги маълум қилинади.
18. Архивларга, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги, Мудофаа вазирлиги, Давлат хавфсизлик хизматига шахсан мурожаат қилган МДҲ мамлакатларидан бошқа хорижий мамлакатлар фуқароларининг сўровларига жавоблар Агентликнинг тушунтириш хати ва мурожаатчининг манзили билан ўн иш куни ичида Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигига тегишли мамлакатларнинг элчихонаси ёки ваколатхонасига ва/ёки мурожаат муаллифига электрон ёки оддий почта орқали йўллаш учун юборилади.
19. Сўровлар ижроси юзасидан тайёрланадиган архив маълумотномалари, агар халқаро шартномаларда бошқача тартиб назарда тутилган бўлмаса, давлат тили ёки рус тилида ёки имконият бўлган тақдирда — бошқа мақбул тилда расмийлаштирилади.
20. Хорижий давлатлардан келиб тушган ижтимоий-ҳуқуқий мазмундаги сўровларнинг ҳисоби, шунингдек, уларнинг ижроси бўйича ёзишмаларни шакллантириш Ўзбекистон Республикаси фуқаролари сўровлари бўйича иш юритувидан алоҳида амалга оширилади.
4-боб. Якунловчи қоидалар
21. Агентлик тизимидаги архивлар, нодавлат архивлар, шунингдек, вазирликлар, идоралар ва бошқа ташкилотлар томонидан тайёрланган архив маълумотномалари нусхаси 10 йил сақланади.
23. Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг хориждан келиб тушган сўровлари ижросини таъминлаш соҳасида юзага келадиган низолар қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ҳал этилади.
Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш юзасидан хориждан келиб тушган архив ҳужжатлари бўйича сўровлар ижросини таъминлаш тартиби тўғрисидаги низомга
ИЛОВА
Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш юзасидан хориждан келиб тушган архив ҳужжатлари бўйича сўровлар ижросини таъминлаш
СХЕМАСИ
Босқичлар
Субъектлар
Тадбирлар
Бажариш муддатлари
1-босқич
Ўзбекистон Республикасидан ташқарида доимий ва вақтинча яшайдиган Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг, чет эл фуқаролари ҳамда фуқаролиги бўлмаган шахслар;
Хорижий ва халқаро ташкилотлар, хорижий давлат органлари ҳамда нодавлат ва ноҳукумат ташкилотлари
2. Чет элда истиқомат қилувчи фуқаролар, МДҲ мамлакатлари пенсия фондлари, Қизил Хоч ва Қизил Ярим ой жамиятлари, хорижий давлатлар нотариал идоралари ҳамда хорижий нодавлат ва ноҳукумат ташкилотлари — архивларга тўғридан-тўғри.
1. Ўзбекистон Республикаси ҳудудида рўй берган воқеа-ҳодисалар, ҳолатлар тўғрисидаги сўровлар:
ушбу архивда сақланаётган ҳужжатлар асосида ижро қилиш имконияти бўлса ижрога қабул қилинади;
архивлар ваколатига кирмайдиган сўровлар тегишлилиги бўйича юборилади.
2. Хорижий мамлакатларда содир бўлган ҳолатлар тўғрисидаги сўровлар тегишлилиги бўйича юбориш учун мурожаатчига ёки Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигига қайтарилади.
Архив маълумотномаси Миллий архиви томонидан хорижий мамлакатлар учун тегишли намунадаги архив маълумотномаси шаклида қайта расмийлаштирилади;
«Ўзархив» агентлигининг тушунтириш хати шакллантирилади ҳамда мурожаатчига юборилади.
10 иш кунидан кечиктирмай
* Ички ишлар вазирлигининг Тезкор-маълумотлар бошқармаси — махсус манзилгоҳлар ва бошқа жойларга мажбурий кўчирилиш, сургун қилиниш, судланганларнинг тақдири ҳамда озодликдан маҳрум этиш жойларида бўлганлик тўғрисида, Ўзбекистон Совет Социалистик Республикаси Ички ишлар Халқ комиссарлиги, Ички ишлар вазирлиги ва Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги органларида хизмат қилганлик, шунингдек, қатағон қурбонларининг реабилитацияси бўйича сўровлар бўйича;
Давлат хавфсизлик хизматининг идоравий архиви — Ўзбекистон Совет Социалистик Республикаси Давлат хавфсизлик қўмитаси, Ўзбекистон Республикаси Миллий хавфсизлик хизмати, Ўзбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизмати органларида хизмат қилганлик тўғрисида сўровлар бўйича;
